Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1539445
opinjoni 12 analiżi arti u kultura IL-ĦADD 14 TA' SETTEMBRU 2025 • illum Il-gazzetta ILLUM hija megħjuna mill-Kunsill Malti għall-Arti Heritage Malta tistieden lill-pubbliku biex jesperjenza l-istorja f 'ambjent tassew maġiku bl-edizzjoni finali tal-2025 ta' Museums by Candlelight fir-Rabat u l-Imdina. Il-Katakombi ta' San Pawl, id- Domvs Romana, u l-Mużew Nazzjonali tal-Istorja Naturali se jilqgħu lill-viżitaturi matul sigħat estiżi, fid-dawl akkoljenti ta' eluf ta' xemgħat u akkumpanjati minn mużika live. Wara l-edizzjonijiet preċedenti fil-Birgu u l-Belt Valletta, li kellhom suċċess kbir, dan il-kunċett issa wasal fi tliet siti storiċi ikoniċi fir-Rabat u l-Imdina — il-kapitali l-qadima tal-gżira. L-avveniment se jsir is- Sibt 20 ta' Settembru, mis-7 p.m. sa nofsillejl, u jwiegħed lill-viżitaturi esperjenza multisensorjali li ssaħħrek. Fil-Katakombi ta' San Pawl, il-viżitaturi jistgħu jesploraw l-eqdem u l-aktar evidenza estensiva ta' Kristjaneżmu f 'Malta, fi kmamar taħt l-art li jmorru lura għaż-żminijiet Puniċi, Rumani, u Biżantini. Il-viżitaturi se jkollhom ukoll l-opportunità rari li jaraw replika tal-George Cross — emblema nazzjonali tal-qlubija u r-reżiljenza tal-poplu Malti — it jiem biss wara t-83 anniversarju taċ-ċerimonja pubblika tal-għoti tiegħu. Ifakkarna wkoll kif il-katakombi ntużaw bħala xelters waqt it-Tieni Gwerra Dinjija. Id-duo akustiku Jodi & Ian se jżid aktar maġija mal-atmosfera, b'armoniji pjaċevoli qalb il-mogħdijiet tas-sit mimlija bid-dawl tax-xemgħa. Mixja qasira biss 'il bogħod, id-Domvs Romana tiaħ tieqa fuq il-passat Ruman ta' Malta. Malli jgħaddu minn taħt il-portiku ikoniku tagħha, mibni fis-snin għoxrin, il- viżitaturi jmorru lura fiż-żmien u permezz ta' mużajk mill-isbaħ u artefatti interessanti jiskopru l-istil ta' ħajja raffinata ta' familja aristokratika Rumana. In-noti eleganti tal- arpista Laetitia Troisi De Menville se jimlew l-ispazji affaxxinanti tal-villa u joħolqu sfond mużikali seren tul dan il-vjaġġ fl- antikità. Sadanittant, il-Mużew Nazzjonali tal- Istorja Naturali, fil-ġmiel Barokk tal-Palazz Vilhena mis-seklu 18, jippreżenta għadd ta' artefatti kurjużi, fosthom kukkudrill mummifikat mix-Xmara Nil, ras ta' kukkudrill fossilizzata misjuba f 'Għawdex, u sinna minn kelb il-baħar abjad ġgant, speċi li llum hi estinta. Tikkumplimena dawn l-għeġubijiet tan-natura, Kathy il- Vjolinista se ssaħħar l-udjenzi bil-melodiji evokattivi tal-vjolin tagħha. Il-ħlas tad-dħul huwa €3 biss u jagħti aċċess għat-tliet siti. Biex tevita l-kjuwijiet, huwa rrakkomandat li tibbukkja minn qabel online minn https://heritagemalta. mt/store/c449/, jew minn kwalunkwe mużew jew sit ta' Heritage Malta. Il-biljetti jistgħu jinxtraw ukoll mal-bieb matul l-avveniment. Ħwejjeġ u żraben komdi huma rrakkomandati billi l-esperjenza tinvolvi l-mixi, kemm min sit għal ieħor, kif ukoll fl- esplorazzjoni ta' kull wieħed minnhom. Museums by Candlelight: l-edizzjoni finali tal-2025 fir-Rabat u l-Imdina Dreams from Malta: Four Visual Narratives Il-Mużew Wignacourt fir-Rabat se jospita Dreams from Malta: Four Visual Narratives, wirja kollettiva unika li se tgħaqqad erba' artisti mill-Bulgarija u minn Malta: Rosen Donchev, Vanya Zapryanova, Kiril Katsarov, u Vania Goshe. Organizzata minn tim mill-Bulgarija u minn Malta, u assistita mill-Prof. Charlene Vella f 'Malta, il-wirja se tinfetaħ nhar il-Ġimgħa, 6 ta' Settembru fis-7 ta' filgħaxija u tibqa' miuħa għall-pubbliku sat-29 ta' Settembru 2025. Il-wirja tifforma parti minn e Road to an Exhibition. Dan il-programm kulturali Ewropew għandu l-għan li jressaq produzzjonijiet artistiċi Bulgari lil hinn mill-fruntieri nazzjonali, billi jrawwem djalogu interkulturali u jespandi l-udjenzi. Il-proġett jesplora, mhux biss ix-xogħol finali iżda wkoll il-vjaġġ tal-ħolqien. Fil- Bulgarija, il-proċessi tal-artisti ġew iddokumentati f 'film qasir u qed jiġu akkumpanjati minn workshops, dimostrazzjonijiet, u programmi ta' komunità mmirati lejn iż-żgħażagħ u udjenzi differenti. Fl-istess ħin, wirja diġitali se titnieda aktar 'il quddiem fuq pjattaforma internazzjonali, li se tippermetti lill-udjenzi madwar id-dinja jinteraġixxu mal-proġett. Il-wirja kisbet appoġġ finanzjarju mill-Ministeru tal-Kultura fil- Bulgarija taħt il-Pjan Nazzjonali għas-Sostenibbiltà u l-Iżvilupp. Il- proġett huwa ffinanzjat mill-Unjoni Ewropea permezz tal-istrument NextGenerationEU. Erba' artisti, erba' narrattivi Permezz ta' pittura, tpinġija, collage, u arti diġitali, l-artisti se jippreżentaw interpretazzjonijiet ta' saffi kulturali ta' Malta, siti antiki u ħajja kontemporanja, li jittraduċu f 'lingwi viżivi immaġinattivi u profondament personali. Rosen Donchev, ispirat mir- rikkezza arkeoloġika u l-imgħoddi mitiku ta' Malta, joħloq pitturi li jqajmu t-tempji, mudelli ritwali, u forom monolitiċi. Il-kampjuni tiegħu jgħaqqdu linja, siluwett, u ornament f 'meditazzjoni bla ħin fuq ix-xhieda siekta tal-istorja. Vanya Zapryanova tippreżenta Dreams from Malta, ċiklu ta' xogħlijiet poetiċi li jesploraw erba' direzzjonijiet simboliċi: il-ħolm, il-ħjut, il-kontenituri, u l-gżira. Billi tuża akriliċi, pastes, tessuti, u collage, tibni stampi sħaħ li jissuġġerixxu memorja, armonija, u riżonanza profonda tal-post. Kiril Katsarov, l-iżgħar artist, juża collage diġitali u jittratta lil Malta bħala mużajk ħaj ta' kulturi, frammenti arkitettoniċi u tessuti. Ispirat mill-Kon-Katidral ta' San Ġwann u l-art elaborata tiegħu, jerġa' jfassal it-tradizzjoni tal- mużajk permezz ta' pixels, ritmu, u frammenti diġitali li jgħaqqdu l-imgħoddi u l-preżent. L-artista Bulgara li tgħix Malta, Vania Goshe, taqbad il-vitalità tal-gżira f 'pitturi espressivi li jiċċelebraw, kemm xeni ikoniċi, kif ukoll ta' kuljum: il-luzzu bl- għajnejn protettivi tiegħu, il-festival tal-logħob tan-nar, il-Gardjola, il- bibien famużi tal-Imdina, u l-pjazez tal-bliet imħabbtin tar-Rabat. Ix- xogħlijiet tagħha jiddistillaw il-kulur, id-dawl, u t-tradizzjonijiet ta' Malta f 'kompożizzjonijiet dinamiċi. Dawn l-erba' artisti flimkien jippreżentaw lil Malta, kemm bħala realtà, kif ukoll bħala immaġinazzjoni: gżira ta' strutturi antiki, stejjer sħaħ u viżjonijiet luminużi, iżda wkoll metafora universali tal-memorja, il- konnessjoni, u l-eżistenza umana. Għaliex Malta? Malta ilha għal żmien twil punt ta' laqgħa taċ-ċiviltajiet, post fejn il-passat u l-preżent jiltaqgħu. F'dan il-proġett, l-artisti ngħaqdu ma' din il-gżira fiċ-ċentru tal-Mediterran b'modi profondament simboliċi iżda wkoll personali. Ix-xogħlijiet tagħhom, minkejja l-varjetà fil- mezzi u l-istili, jaqblu fuq temi universali ta' memorja, identità, u kontinwità kulturali. Din mhijiex biss wirja ta' stampi, iżda ta' vjaġġi — artistiċi, kulturali, u umani. Fl-aħħar mill-aħħar, Dreams from Malta mhijiex biss dwar Malta. Hija dwar dak li l-arti tista' tiżvela meta l-kulturi jiltaqgħu u l-artisti jingħataw il-libertà li jinterpretaw post permezz tas-sensibbiltajiet tagħhom. Ir-riżultat huwa wirja li tinstema' lil hinn mill-fruntieri iżda li tibqa' soda fl-għeruq tagħha fl-ispeċifiċitajiet ta' gżira li dejjem kienet fil-qalba tal-Mediterran. Dan il-kunċett issa wasal fi tliet siti storiċi ikoniċi fir-Rabat u l-Imdina Din il-wirja kollettiva se tgħaqqad erba' artisti mill-Bulgarija u minn Malta: Rosen Donchev, Vanya Zapryanova, Kiril Katsarov, u Vania Goshe