Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1536967
13 arti u kultura IL-ĦADD 29 TA' ĠUNJU 2025 • illum Il-gazzetta ILLUM hija megħjuna mill-Kunsill Malti għall-Arti Studji mil-laboratorji dijanjostiċi ta' Heritage Malta juru li ikona storika hi eqdem milli kien maħsub Studji xjentifiċi li saru mil- Laboratorji Dijanjostiċi ta' Heritage Malta wasslu biex ġie stabbilit li ikona meqjuma fil- Knisja ta' Damaxxena fil-Birgu hija ferm eqdem milli kien maħsub. L-ikona, li tkejjel 101.8 × 70.9 ċm u li issa ġie stabbilit li saret bejn l-aħħar tas-seklu 13 u l-bidu tas-seklu 15, għandha valur storiku u teoloġiku kbir minħabba l-oriġinalità tagħha u mhux bħala replika ta' oħrajn. Din l-ikona Biżantina turi lill-Madonna liebsa mantell ta' imperatriċi, b'żewġ stilel minn tlieta jidhru, simbolu tal- verġinità perpetwa tagħha. Il-figura ta' Ġesù Bambin hija ddominata mit-tgħanniqa ħelwa li biha qed jgħannaq lil ommu, b'ħarstu fissa fuqha u b'geddumu jmiss ma' wiċċha b'tenerezza kbira. Fil-parti ta' fuq tal-ikona jidhru wkoll l-Arkanġli San Mikiel u San Gabrijel. L-analiżi taż-żebgħa li saret fil- laboratorji ta' Heritage Malta xeħtet dawl ġdid fuq il-materjali, kemm dawk oriġinali, kif ukoll dawk ta' rtokk storiku. It-tila ġiet identifikata bħala drapp magħmul mill-qanneb, filwaqt li l-pannell tal-injam ġie stabbilit bħala ċedru. Dan tal- aħħar jindika, b'mod ċirkostanzjali, oriġini mil-Lvant tal-Mediterran. Madankollu, l-akbar kisba xjentifika kienet dik relatata mad- data tal-manifattura ta' din l-ikona. Permezz ta' carbon dating, it-tila u l-injam ġew identifikati li jmorru lura għal bejn tmiem is-seklu 13 u l-bidu tas-seklu 15. Permezz ta' dan l-għarfien ġdid, l-importanza storika tal-ikona kompliet tissaħħaħ. Wara r-riżultati li ħarġu mill-istudji xjentifiċi u b'diskussjoni mal-E.T. Monsinjur Arċisqof u l-Papas tal-Komunità Griega Kattolika Maltija, ġie deċiż li din l-ikona, li għal mijiet ta' snin kienet magħrufa bħala 'Damaxxena', issa tibda tissejjaħ uffiċjalment 'Sidtna Marija tat-Tgħanniqa Ħelwa'. Dan għaliex ir-riżultati juru b'mod ċar li din l-ikona ma saritx fl-1587, kif kienu jaħsbu xi wħud, iżda issa hu magħruf biċ-ċert li hija ħafna eqdem u possibbilment wieħed mit-teżori li ġabu magħhom Malta l-Kavallieri fl-1530. Kienet il-kumpanija Prevarti li, flimkien mal-Knisja Kolleġġjata Arċipretali u Matriċi ta' San Lawrenz, il-Birgu, avviċinat il- Laboratorji Dijanjostiċi ta' Heritage Malta biex issir l-analiżi xjentifika fuq din l-ikona. Ir-riżultati xjentifiċi ġew ippreżentati lill-pubbliku fil-Knisja Kolleġġjata Arċipretali u Matriċi ta' San Lawrenz, fil- preżenza tal-Arċisqof ta' Malta, Mons. Charles Scicluna. L-app edukattiva għat-tfal biex jitgħallmu l-Malti, Nina u Ninu, tiċċelebra t-tieni anniversarju tagħha f 'Ġunju biż-żieda ta' kontenut ġdid li l-ġenituri żgur se jsibu essenzjali għat-tfal żgħar tagħhom sabiex isaħħu l-għarfien tal-Malti. Nina u Ninu, app li hija ħielsa mir-riklami, tipprovdi logħob edukattiv interessanti li jgħin fl- iżvilupp tal-vokabularju Malti, il-litteriżmu, in-numeriżmu u l-loġika, bis-saħħa ta' esperjenza diġitali divertenti mfassla għal tfal ta' bejn is-sentejn u t-tmien snin. "Qed niċċelebraw pass importanti għall-app b'kontenut ġdid li jenfasizza s-suċċess li Nina u Ninu gawda tul l-aħħar snin," qalet Francesca Borg Bellanti, CEO ta' Magic Games Factory, l-iżviluppatur tal-app. Bħala ġenitur, Borg Bellanti fehmet li f 'Malta hemm nuqqas kbir f 'dik li hi d-dinja diġitali għal- logħob edukattiv bil-Malti għat- tfal żgħar u ta' età bikrija. "Nina u Ninu fil-fatt twieldet minn din il-ħtieġa sempliċi iżda bżonjuża: li t-tfal tiegħi jkollhom esperjenzi sinifikanti, bil-lingwa tagħhom stess, meta tarahom iħarsu lejn l-iskrin," qalet Borg Bellanti, li tmexxi Magic Games Factory fl-iżvilupp ta' logħob ed- tech innovattiv bl-għan li l-lingwi jinżammu ħajjin. Borg Bellanti qalet li konxja wkoll tal-isfidi attwali li jaffaċċjaw it-tfal żgħar biex jiksbu ħiliet nattivi fil- lingwa Maltija. "Kwalunkwe ġenitur jaf kif qlibna għal dinja fejn donnu kollox bla heda — it-tfal għandhom għażliet illimitati permezz ta' kontenut imxandar fuq it-televixins smart, il-kompjuters, it-tablets u l-ismartphones. Iżda jeħtieġ li aħna niggwidaw l-iżvilupp tagħhom billi nużaw din it-teknoloġija. "Tara kif pjattaformi tal- istreaming bħal Netflix faċilment jaqilbu mill-Ingliż u t-Taljan, iżda m'għandniex kontenut diġitali modern u ta' kwalità għolja bil- Malti — lingwa li hija ċentrali għall-identità tagħna, u rekwiżit fundamentali għall-kisbiet edukattivi u anki fuq il-post tax- xogħol." Biex tfakkar it-tieni anniversarju tal-kumpanija, Magic Games Factory ħabbret kontenut ġdid imfassal għat-tfal it akbar fl-età (5+), li jinkludi l-logħba "Il-Kelma tal-lum" — kelma ġdida ta' kuljum b'kuntest awdjoviżiv biex jitwessa' l-vokabularju; u logħba ortografika interattiva bl-isem ta' "Imla l-vojt", imfassla biex ittejjeb il-ħiliet lingwistiċi b'mod divertenti. Nina u Ninu tista' titniżżel mill- Apple App Store jew minn Google Play Store għal prezz ta' darba biss, spiża li hi frazzjoni ta' dak li wieħed iħallas għal pjattaformi tal-istreaming ta' kull xahar jew logħob online. "Magic Games Factory qed tinvesti fl-iżvilupp ta' kontenut ta' kwalità għolja sabiex tibqa' rilevanti għat-tfal Maltin," qalet Borg Bellanti. "Ċerta li l-ġenituri se jagħrfu li l-valur ta' dan il-kontenut sinifikanti, edukattiv u sikur jiswa mitqlu deheb hekk kif jaraw lit-tfal tagħhom isaħħu l-ħiliet lingwistiċi tagħhom." Dwar Magic Games Factory Immexxi minn tim żgħir indipendenti ta' ġenituri, edukaturi, u kreattivi, Magic Games Factory twieldet mir-rieda ta' ġenitur għall-kontenut diġitali edukattiv għat-tfal tagħha li kellu jkun interessanti, sinifikanti, u, naturalment, addattat għat-tfal. F'dan iż-żwieġ ta' għerf tal-ġenituri mal-għarfien kummerċjali, Francesca Borg Bellanti waqqfet Magic Games Factory biex toħloq logħob li, mhux biss ikun divertenti, iżda wkoll edukattiv biex it-tfal jitgħallmu lingwi ġodda filwaqt li jieħdu gost; u biex dawn l-apps Ed- Tech jibqgħu ħielsa mir-reklami. Magic Games Factory qed tiżviluppa l-White Label innovattiv tagħha biex turi l-innovazzjoni fil- preservazzjoni tal-lingwa permezz tal-esperjenzi ta' apps bħal 'Nina u Ninu' u 'Parlini Land'. Aktar logħob diġitali bil-Malti għat-tfal bl-aġġornament tal-app 'Nina u Ninu' L-app edukattiva tant maħbuba mit-tfal biex jitgħallmu l-Malti — 'Nina u Ninu' — iżżid il-logħob b'iktar kontenut divertenti għal dawk ta' bejn sentejn u t-tmien snin Permezz ta' carbon dating, it-tila u l-injam ġew identifikati li jmorru lura għal bejn tmiem is-seklu 13 u l-bidu tas-seklu 15, u allura l-importanza storika tal-ikona kompliet tissaħħaħ