Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1224114
20 opinjoni Meta kellna nneħħu l-mogħża li kellna fid-dar M al-mogħdija twila taż-żmien, niakar diversi mxijiet li ġew fuqna hawn Malta. Se nibda b'dik l-imxija li fiha kellna nneħħu l-mogħża li kellna d-dar, li tant kienet tagħtina ħalib tajjeb! Kont għadni tifel żgħir meta f 'Malta faqqgħet l-epidem- ija tad-deni rqiq. Dak iż-żmien r-raħħala kienu jiġu bil-mogħoż fil-bibien tad-djar u kienu jaħilbu l-mogħża quddiem il-klijenti li jixorbuh mingħajr ma jgħalluh. Aħna fid-dar kellna mogħża tagħna u ommi kont niggustaha kuljum taħlibha ġol-bott tal-enamel. Kien jidher sabiħ qisu bil- krema imma ħin bla waqt faqqgħet il-mar- da tad-deni rqiq jew tifojde. Kontra qalbna aħna kellna neħilsu mill-mogħża li kellna, li kienet parti mill-kollezzjoni ta' tiġieġ, fniek u bċieċen li missieri kellu fil-grabeġ li kellna madwar il-bitħa twila tagħna. Polio Niakar żewġ imxijiet kbar li faqqsu fit-Tieni Gwerra Dinjija. Waħda kienet dik tal-Polio jew Paraliżi. Kont fir-raba' klassi primarja u miegħi kelli tifel kunjomu Fenech u missieru kellu ħanut fil-pjazza taż-Żejtun fejn illum hemm ħanut tal-pastizzi. Rikeb il- marda tal-paraliżi u miet biha. Aħna t-tfal li konna sħabu tal-klassi bqajna impressjonati bil-mewt hekk bikrija tiegħu. Ħakk Imxija oħra tal-gwerra kienet dik magħrufa bħala "Scabies" jew bil-Malti "Ħakk". Kont qrobt biex nagħmel l-eżami għal-liċeo u l-klassi tagħna kienet fid-Domus taż-Żejtun. Ma ninsa qatt il-jum li fih għalliema mara li kienet qed tagħmilha flok is-surmast, ġiet fuqi u qaltli li trid tkellimni. Mort ħdejha u tatni l-aħbar ħażina li billi kelli l-marda tal-ħakk, ma nistax nibqa' nattendi l-iskola imma noqgħod id-dar. Dik l-aħbar tatni xokk u għalhekk weġibtha: "Imma jien it jiem oħra għandi l-eżami tad-dħul fil-Liċeo!" Imma hi qaltli li dik hi l-ordni u kelli ninżel id-dar imbikkem. Bqajt id-dar u wasal il-jum meta mort m'ommi għall-eżami tad-dħul fil-Liċeo u b'xorti tajba għaddejt mill-eżami u dħalt il-Liċeo fil-Ħamrun. Miż-Żejtun konna għaddejna tlieta. Ħożba Niakar ukoll l-imxija tal-ħożba. Bqajt niakar li dik is-sena kienet qorbot il- purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira li tgħaddi mit-triq tagħna u meta waslet kelli noqgħod ġol-kamra li llum hija l-uffiċċju tiegħi u nara l-vari għaddejjin bil-ħġieġ magħluq! L-Ispanjola Però l-agħar imxija jien ma lħaqthiex imma missieri u ommi tgħidx kemm kienu jsemmuha. Kienu jgħidulha l-Ispanjola, imxija tal-influwenza li fl-1918 ħasdet lid- dinja kollha u qatlet miljuni ta' bnedmin! Kienet ferm iżjed qerrieda mill-Coronavirus! Cosmacini Giorgio Cosmacini, li għandu 89 sena huwa storiku awtorevoli tal-mediċina. Huwa tabib illawrjat fil-filosofija u radjologu primarju tal-isptar maġġuri polikliniku ta' Milan. Huwa wkoll awtur ta' diversi kotba li għandhom rabta mal-mediċina. Cosmacini jgħallem li hemm tliet xorti ta' mxija jew mudelli fundamentali. Hemm il-marda li twassal għall-mewt fiżika, il-pesta u kull xorta ta' mewt akuta. Hemm il-mard magħruf bħala mewt ċivili bħal-lebbra u t-tuberkolożi li jitolbu iżolament fit-tul, kif kien jiġri fi żmieni meta xi ħadd li kien jimrad bil-mard tas-sider f 'Malta kienu jeħduh fl-Isptar Connaught fl- Imdina. U hemm mard li jwassal għal mewt morali marbut mal-imġiba sesswali bħalma huma s- syphilis u l-AIDS. L-istess Cosmacini jħobb ifakkar fit-tabib Grieg Galenus, li kien jgħix fit-tieni seklu wara Kristu li quddiem il-mard gravi kien jgħallem li min jimrad bih għandu jopra Cito, Longe u Tarde, jiġifieri jeħtieġlu jaħrab malajr, imur 'il bogħod u jmur lura kemm jista' jkun tard. Cosmacini jgħid li l-imxija għandha tliet mumenti. Tibda bħala endemija meta tkun għada f 'territorju determinat. Issir epidemija meta tinfirex u ssir pandemija, mingħajr limiti ta' reġjuni jew ta' kontinenti, tittieħed, tixtered u ġġib il-mewt. Naqsam mal-qarrejja t-twissija tal-espert mediku Aldo Morrone dwar din l-imxija: "il- biża' tista' tagħmel ħsara iżjed mill-marda!" Dan mhux flaġell t'Alla Alla hu alleat tax-xjenzati u tat-tobba. L-Arċisqof ta' Milan, Monsinjur Mario Delpini, f 'messaġġ li ħareġ lill-kommunità ta' Milan, stqarr li s-serjetà u l-prudenza huma meħtieġa imma ma għandhomx jiħu t-triq għall-allarmiżmu jew għal toni apokalittiċi li fihom qed jehdew il-predikaturi tas-soltu, ħsiebhom biex jilmħu fil-marda s-sinjali tal- 'flaġelli' divini. Il-biża' għalihom infushom u għall-għeżież tagħhom, forsi saħansitra l-paniku, qed jixterdu u qed itebbgħu ħajjitna b'ħeffa akbar u ta' ħsara iżjed gravi mill- kuntatt mal-Virus. "Jiena nitlob il-barka tal-Mulej li mhix xi sigurtà tal-ħajja jew kelma maġika li sservi ta' kenn mill-perikli imma dikjarazzjoni t'alleanza: Alla hu alleat tat-tajjeb, alleat ta' min jagħmel il-ġid. Il-Mulej mhux qiegħed biex jikkastiga lill-bnedmin imma hu alleat tan-nies tax-Xjenza li qed ifittxu rimedju biex jegħlbu l-virus, li wara jħabbru li kull indikazzjoni mogħtija għall-prevenzjoni u għall-imġiba prudenti tkun milqugħa b'saħħa mill-istituzzjonijiet ekkleżjastiċi. "Ir-riskju oppost imma mhux inqas gravi, ta' allarmiżmu jista' jkun il-fanatiżmu psewdo-reliġjuż ta' min ma joqgħodx lura milli jidħol f 'polemika dwar il-passi ta' sigurtà li wasslu isqfijiet u saċerdoti taż-żoni biex jissospendu l-quddies, in-noveni u inizjattivi oħra ta' gruppi, kif issuġġerit mill- awtoritajiet sanitarji ħalli jwaqqfu l-periklu tal-kuntatt." IL-ĦADD 22 TA' MARZU 2020 • illum Dun Anġ Seychell Dun Anġ Seychell huwa l-fundatur ta' Dar Nazareth Alla hu alleat tat-tajjeb, alleat ta' min jagħmel il-ġid. Il-Mulej mhux qiegħed biex jikkastiga lill-bnedmin imma hu alleat tan-nies tax-Xjenza li qed ifittxu rimedju biex jegħlbu l-virus