Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1248297
07 aħbarijiet illum • IL-ĦADD 17 TA' MEJJU 2020 SCOOTER 001 SHARING THE PRESENT, SO WE CAN BUILD A BETTER FUTURE. One app. Over 450 shared vehicles. Pay per minute, per hour or per day. goto.com.mt/download * Rate per minute for Scooter trips on the GoTo Business Plan. Terms and Conditions apply. €1.50 PAGE 2 PAGE 5 Silvio Schembri apologises for 'unfortunate' foreign workers comments Banking customers offered home loan moratorium due to Covid-19 THURSDAY 19 MARCH 2020 • ISSUE 50 WWW.BUSINESSTODAY.COM.MT DAVID HUDSON A rescue package worth €1.8 bil- lion has been unveiled to mitigate the impact of Covid-19 on the economy. PAGE 3 PAGE 2 Editorial PAGE 9 RIDING OUT THE STORM AND SAVING JOBS Coronavirus Government announces €1.8b rescue package to mitigate crisis Robert Abela BOV registers pre-tax profit of €89.2m • Government to pay companies €350 per employee on quarantine leave • Businesses ordered to shut down temporarily, will receive two days of assistance per week per employee Id-dinja dieħla f'riċessjoni? U Malta? www.illum.com.mt ARA PAĠNI 12 u 13 €1.25 IL-ĦADD 22 TA' MARZU 2020 • NRU 701 'Il-Gvern huwa rrassenjat li se nitilfu x-xogħol. Mentri aħna rridu nsalvawh' 'ROBERT GĦINNA QABEL IKUN TARD WISQ' Il-GWU, l-MHRA, il-GRTU, il-FATTA u l-UĦM mal-ILLUM iwissu li jekk il-Gvern mhux se jħabbar miżuri ġodda se jibdew jingħalqu n-negozji u jintilfu l-impjiegi, speċjalment fit-turiżmu, fir-ristoranti u d-divertiment! ARA PAĠNI 4 u 5 PAĠNI 10 u 11 SUNDAY • 22 MARCH 2020 • ISSUE 1064 • PUBLISHED EVERY WEDNESDAY AND SUNDAY €1.95 maltatoday This won't work, Robert EDITORIAL MT2 ROBERT Abela's package does not go far enough and will not work. Malta has entered a war which has destabilised the economy and all its workers. Abela cannot be scared of spending and rack- ing up the necessary government debt needed for a national stim- ulus now: the risks of not acting will be greater than what lies ahead in the next months. He must alleviate economic hard- ship during the epidemic to pre- vent lasting damage to the econ- omy by stopping this recession from turning into the next Great Depression. What Malta needs is a form of universal credit for all, to keep aggregate demand up and so that idle workers at home can return straight to work at the end of the crisis and restore the supply chain. STAY IN, STAY SAFE, WE ARE IN THIS TOGETHER WWW.MALTATODAY.COM.MT/COVID19 Our appeal is simple: Maltese businesses must be sustained by keeping workers in a job with a social insurance that sustains their wages CLAUDIO GRECH 'We cannot allow Maltese businesses to fail. We would be failing society' INTERVIEW MT2 Never before has your support of free and independent journalism been so crucial Support us with a subscription or a donation maltatoday.com.mt/maltatodaydigitaledition sadanittant ejjew nidraw ngħixu normal ġdid' tmur fejn trid. "Dan kollu se jkollu impatt fuq l-iżvilupp tal-vaċċin," insistiet Gauci. Ħafna mill-pazjenti f'Malta mhux qed ikollok sintomi. Kif nikkumparaw ma' pajjiżi oħra? Huwa fatt li ħafna mill-pazjenti f 'Malta ma żviluppawx sintomi. L-ILLUM staqsiet lil Gauci kif nikkumparaw ma' pajjiżi oħra. "Simili," bdiet twieġeb. "Bdejna nagħmlu t-testijiet fuq nies bla sintomi f 'dawn l-aħħar ġimgħat u sa issa r-rata hija ta' 13% mit- total tal-każi pożittivi. Minn dawn neħħejna l-50 resident taċ-ċentru miuħ ta' Ħal Far. Neħħejnihom għax minħabba diffikultà fil- kommunikazzjoni ma tkunx tista' tistabbilixxi eżatt jekk kellhomx sintomi jew le." Gauci insistiet ukoll li it huma l-pajjiżi li qed jagħmlu testijiet fuq persuni bla sintomi bħal Malta. Bħalma qed isiru testijiet fuq ħaddiema tas-saħħa u carers jistgħu jsiru wkoll testijiet fuq l-ispiżjara? Spiżjara li tkellmu mal-ILLUM talbuna nistaqsu lil Gauci jekk jistgħux jibdew jiġu ttestjati anke huma, l-istess kif qed isir lill- ħaddiema tas-saħħa u l-carers. Dwar dan il-Professur saħqet li min irid iserraħ rasu, anke jekk sintomi ma għandux, jista' dejjem iċempel 111. "Aħna ressaqna t-testijiet kemm jista' jkun lejn il-komunità. Ftaħna żewġ ċentri, f 'Ħal Farruġ u Pembroke li huma drive-through. Persuni jmorru bil-karozza, isirilhom it-test mill-karozza u jibqgħu għaddejja. Għandna ċentru f 'Għawdex u anke ċentru f 'Mater Dei għall-ħaddiema," kompliet tispjega. Għadek fiduċjuża li t-tieni mewġa ma sseħħx Malta? Din il-ġimgħa rajna wkoll sitwazzjoni fil-Ġermanja fejn kien hemm żieda fil-każi wara li ġew irrilaxxati xi miżuri. L-ILLUM staqsiet lil Gauci jekk għadhiex fiduċjuża li t-tieni mewġa ma tersaqx lejn Malta. Gauci spjegat kif f 'ħafna mill- pajjiżi fejn żdidulhom il-każi marru minn sitwazzjoni ta' lockdown totali għal rilaxx ta' ħafna miżuri f 'salt. "Aħna tgħallimna minn dawn is- sitwazzjonijiet. Għalhekk aħna it miżuri biex naraw x'se jkun l-impatt tagħhom. Jekk nibqgħu hekk, inkunu nistgħu nkomplu b'miżuri oħra. Il-koperazzjoni ta' kulħadd tibqa' importanti." Fakkret ukoll f 'fattur ieħor li ma hemmx ċertezza dwaru, jiġifieri jekk is-sħana tnaqqasx il-firxa tal- virus. "Irridu nkunu mħejjija għal kollox. Jekk f 'Ottubru jibda jerġa' jqajjem rasu, irridu nkunu lesti." Tibża' li issa n-nies tibda tiddejjaq u tibda toħroġ aktar? Il-ġranet sbieħ bdew u x-xemx hija wkoll importanti għall- bniedem. Staqsejna lil Gauci kif jista' jinħoloq bilanċ bejn l-appelli biex wieħed jibqa' d-dar u li persuna toħroġ tieħu it xemx. "Jekk wieħed se joħroġ importanti joħroġ f 'ħinijiet u jmur f 'postijiet fejn ma jkunx hemm ħafna nies," saħqet il-Professur. "Importanti li meta wieħed joħroġ jibqa' għaddej u mhux joqgħod jieqaf. Hekk tkun qed tagħmel aktar eżerċizzju u ma tkunx viċin persuni." Ħafna min-negozji f'Malta jiddependu mit-turisti. Hemm ċans li l-ajruport jinfetaħ? Tkellimna wkoll dwar l-ajruport, anke għax l-ekonomija Maltija kważi kważi tiddependi b'mod esklussiv mit-Turiżmu. "Malli se tiaħ l-ajruport, se jibdew ġejjin in-nies minn diversi pajjiżi u dak huwa riskju li jerġa' jibda jkollok it-trasmissjoni... Hemm pajjiżi li jimmoniterjaw biss il-pazjenti li jiddaħħlu fl-isptar u allura r-rata fil-komunità ma tkunx magħrufa u għalina dik importanti," spjegat Gauci waqt li saħqet li Malta tista' tikkontrolla aktar il-fruntieri għax hija gżira. Fakkret kif minkejja li Malta rnexxielha tikkontrolla l-każi importanti, xorta kellek każi li ħarġu fil-komunità u għalhekk li l-uħ tal-ajruport tibqa' miżura ta' "riskju għoli." X'se jkunu l-miżuri mnaqqsa fil- jiem li ġejjin? Ma' Gauci l-ILLUM tkellmet ukoll dwar il-miżuri li se jkunu rrilaxxati fil-jiem li ġejjin jekk is- sitwazzjoni tibqa' stabbli. Bdiet tispjega kif ġew identifikati kriterji li jistabbilixxu kif jinfirex il-virus. "Għalhekk kull miżura ngħatat riskju: baxx jew intermedju, medju, għoli jew għoli ħafna. Sa issa rrilaxxajna dawn ta' riskju baxx jew intermedju. Jekk nibqgħu għaddejjin tajjeb, inkunu nistgħu naslu għall-miżuri ta' riskju medju. Ovvjament ir-rilaxx isir iżda dejjem trid iddaħħal miżuri ta' mitigazzjoni magħhom," saħqet Gauci. Fl-aħħarnett, x'inhu l-appell tiegħek dwar it-teleworking? Charmaine Gauci saħqet li tiem li min iħaddem jixtieq li mmorru lura għan-normal, iżda fi kliemha għalissa dan mhux possibbli. L-appell tagħha huwa biex fejn it-teleworking ħadem dan jinżamm. "Minn din il-pandemija tgħallimna wkoll. Antiċipajna miżuri. Hemm mezzi li bdejna naħdmu bihom u li huma tajbin," saħqet Gauci. "Ix-xogħol jidher. Jekk ix-xogħol baqa' għaddej normali, it-teleworking għandu jibqa'." L-appell tagħha huwa biex kulħadd jaddatta malajr għal dawn is-sitwazzjonijiet ġodda. "Ejjew naddattaw għal dan in- normal ġdid. Hekk nibqgħu nimxu mal-miżuri mingħajr piż żejjed u kulħadd ikun qed jgħin fil-kontroll tal-pandemija."