Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1201980
17 opinjoni Il-kuntrasti bejn żewġ kriżijiet Roberta Metsola Roberta Metsola hija l-Kap tad-Delegazzjoni Nazzjonalista fil-Parlament Ewropew I l-bidu tad-deċennju li għadu kif spiċċa kien ikkaratterizzat mill-effetti tal-aktar kriżi ekonomika u finanzjarja internazzjonali mill-Great Depression tas-snin tletin. Mexxejja ta' bosta pajjiżi kienu qed jissieltu kontra istitutzzjonijiet finanzarji jiġġarrfu, eluf ta' sensji, qgħad dejjem jikber u ekonomiji jiċkienu. Kienet kriżi internazzjonali kbira li għotru taħtha ħafna pajjiżi, anke Ewropej. Il-kriżi ekonomika u finanzjarja li ġiet minn barra F'dinja diġà globalizzata, pajjiżna kien intlaqat ukoll minn dik il-kriżi ekonomika u finanzjarja. Dak li jiġri f 'pajjiżi oħra, irridu jew ma rridux, illum jolqot lilna wkoll. Il-Gvern Nazzjonalista kien beda jieħu inizjattivi biex isalva l-impjiegi tal-ħaddiema, fosthom fit-turiżmu u fil- manifattura fejn kien hemm il-periklu li jonqsu l-impjiegi minħabba tnaqqis qawwi fl-attività ekonomika barra minn xtutna. It- tnaqqis fl-ordnijiet iġib miegħu tnaqqis fil- produzzjoni, inqas xogħol għall-ħaddiema u inqas esportazzjoni minn pajjiżna. Il-Gvern kien daħħal skemi apposta biex jgħin lill-investituturi u lill-ħaddiema. Għaraf x'inizjattivi kellu jieħu u x'politika kellu jwettaq biex joħroġ lil pajjiżna mill- kriżi ekonomika u finanzjarja li kienet ġiet imposta fuqu. Fl-2013 saret l-elezzjoni ġenerali u l-Gvern Laburista ġdid sab pajjiż ħieles mit-toqol tal-kriżi finanzjarja u ekonomika internazzjonali. Sab pajjiż li fost kisbiet oħra kellu lest għalih baġit Ewropew ta' aktar minn €1.2 biljun li kienu għadu kif ġie nnegozjat mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi. Kriżijiet f 'pajjiżna maħluqa mill-Gvern Laburista stess Il-kriżi finanzjarja kienet għaddiet imma mbagħad il-Gvern Laburista ta' Joseph Muscat it it beda jdaħħal lil pajjiżna fi kriżijiet oħra. Kriżi waħda wara l-oħra. Il-kriżi li intensifikat fl- aħħar xhur u ġimgħat tal-2019 bdiet fl-2013, saħansitra mill-ewwel ġranet tat-tmexxija tal-Prim Ministru Muscat. Fost l-ewwel deċiżjonijiet li ħa neħħa lis- segretarji permanenti tas-servizz pubbliku. Rema snin ta' esperjenza b'kapriċċ, b'ingratitudni. Imbagħad beda joħloq kriżijiet fl- istituzzjonijiet li jipproteġu liċ-ċittadini bit-tneħħija tal-Kummissarju tal-Pulizija u tal-Kap Kmandant tal-Forzi Armati. Għall-ewwel darba fl-istorja ta' pajjiżna l-Ombudsman kellu jdaħħal lill-Gvern il-Qorti. Segwew riżenji mill-FIAU, jiġifieri l-aġenzija governattiva li taħdem kontra l-frodi. L-istituzzjonijiet finanzjarji bdew jonqsu milli jagħmlu xogħolhom. Quddiem dat-tnawwir apposta u l-falliment tal-istituzzjonijiet, rajna l-maa lokali tieħu r-riedni fil-kuriduri u fl-uffiċċji tal-poter f 'Kastilja. Id-differenza bejn il-kriżijiet tad- deċennju li għadda hija ċara: l-ewwel waħda – il-kriżi finanzjarja – kienet imposta minn barra l-pajjiż; it-tieni waħda – il-kriżi politika u istituzzjonali li saħansitra wasslet għall-qtil faħxi ta' Daphne Caruana Galizia – kienet kriżi maħluqa u minsuġa mill-poter politiku tal-pajjiż. Waqt il-kriżi ekonomija u finanzjarja bosta pajjiżi barranin kienu jħarsu lejn kif Malta kienet qed tilqa' kontra l-mewġ internazzjonali. Il-midja barranija kienet tirrapporta dwar Malta b'mod pożittiv filwaqt li fit-tieni kriżi pajjiżna qed jissemma minħabba r-raġunijiet il-ħżiena u bi stmerrija. Joseph Muscat abbuża mill-fiduċja u mill- poter Joseph Muscat qatt ma jista' jgħid li safa' vittma ta' dak li ġara. Ir-responsabbiltà kienet, hija u tibqa' tiegħu. Kien hu li ddeċieda kif jeżerċita l-poter li fdawlu n-nies. Abbuża minn dak il-poter. Tradixxa l-fiduċja. Għamel dan b'detriment għall-poplu Malti u Għawdxi u għal pajjiżna kollu kemm hu. L-effetti negattivi tal-iskandli, tal-abbuż tal-poter u tal-kollass tal-istituzzjonijiet ser jibqgħu magħna fit-tul. Hemm konsegwenzi li ma jistgħu jgħaddu qatt. Qabelxejn, kif qatt tista' ssabbar lir-raġel, lill-ulied, lill-ġenituri u lill-qraba ta' Daphne Caruana Galizia? Il-midja Laburista ta' Joseph Muscat kif ukoll dawk qrib tiegħu fuq il-mezzi soċjali kienu jattakkaw lil Caruana Galizia b'mod regolari, organizzat, skedat u sistematiku. Issa qed jippretendu li dak li għamlu bħal qisu ma sar qatt. Il-qtil kien beda bl-assassinju tal- karattru tagħha. Il-prezz ħallsitu Daphne Caruana Galizia u mhux Joseph Muscat. Intant il-Prim Ministru jibqa' jaħseb li jista' jinsulenta l-intelliġenza tan-nies billi jgħidilhom li l-akbar prezz ħallsu hu. Neħtieġu azzjoni immedjata Pajjiżna jeħtieġ azzjoni immedjata. Fi ħmistax oħra f 'pajjiżna ser ikollna Prim Ministru ġdid. B'urġenza jenħtieġ li l-istituzzjonijiet jerġgħu jibdew jaħdmu kif suppost billi jipproteġu liċ-ċittadini. Jenħtieġ li l-Gvern jibda jmexxi bi trasparenza, b'ġustizzja, b'onesta, bil-ħaqq u bis- sewwa u b'kontabbiltà, f 'kollox. Pajjiżna jrid isib l-għeruq tal-problema. Dak li żara' Joseph Muscat kabbar frott ħażin ħafna fl-istituzzjonijiet u fis-sistema politika ta' pajjiżna. Dan kollu l-oppożizzjoni diġà għamlitu ċar, anke billi ppubblikat dokumenti bi proposti konkreti dwar x'għandu jsir. Il-Gvern ma jistax ikompli jtellef aktar żmien lil pajjiżna. Ma jistax jibqa' jittratieni billi jkompli jipproteġi lill- kriminali u lill-korrotti. Pajjiżna għatxan għal tmexxija serja. L-effetti negattivi tal-iskandli, tal-abbuż tal-poter u tal-kollass tal-istituzzjonijiet ser jibqgħu magħna fit-tul. Hemm konsegwenzi li ma jistgħu jgħaddu qatt illum • IL-ĦADD 5 TA' JANNAR 2020 20 Opinjoni IL-ĦADD 15 TA' DIĊEMBRU 2019 • illum Inħarsu lejn il-futur b'ottimiżmu Il-Bibbja u l-ġustizzja soċjali Alex Agius Saliba huwa Ewroparlamentari tal-Partit Laburista Dun Anġ Seychell huwa l-fundatur ta' Dar Nazareth L -avvenimenti straordinarji li għaddejna minnhom u r-rive- lazzjonijiet li kellna matul dawn l-aħħar ġimgħat ċertament ħallew impatt kbir fuqna lkoll. U bir- raġun għaliex il-poplu Malti jistenna u jixraqlu l-aħjar, u propju għalhekk li elezzjoni wara oħra l-poplu ta l-fiduċja lill-Gvern Laburista u baqa' jappoġġja l-missjoni ta' dan il-Moviment. Però tajjeb li wieħed jirrifletti it fuq is-sitwazzjoni preżenti ta' pajjiżna, kif wasalna hawn u x'qed isir mill-Gvern. Ftit aktar minn sentejn ilu kellna l-isfortuna li f 'pajjiżna nqatlet ġurnalista, sempliċiment għaliex kienet qed tagħmel xogħolha. Irrispettivament minn jekk wieħed kienx jaqbel mal-kitba tagħha jew le, dan huwa għaġir kundannabbli għall-aħħar u li żgur qatt ma jista' jkun aċċettat f 'pajjiż demokratiku u modern bħalma huwa tagħna. Kif irrepeta għal diversi drabi l-Prim Ministru, filwaqt li l-akbar telfa ġarrbitha l-familja ta' Caruana Galizia, dan huwa attakk fuq is-soċjetà kollha tagħna. Dakinhar żidna qtil politiku ieħor ma' dawk ta' Raymond Caruana u Karin Grech, u kulħadd kien jemmen li dan il-każ ma kienx ser jiġi riżolt bħalma ġara f 'dawk il-każijiet. Però b'mod immedjat il-Prim Ministru kkommetta ruħu li dan il-każ irid isolvih fit-terminu tiegħu u ra li l-Awtoritajiet ikollhom ir-riżorsi kollha meħtieġa biex jaħdmu u jaslu ghal dawk li kienu involuti b'xi mod jew ieħor. Sentejn wara qegħdin hawn niddiskutu x-xogħol kbir li għamlu u qegħdin jagħmlu l-istituzzjonijiet tagħna li wassalhom biex ressqu l-Qorti dawk li allegatament wettqu d-delitt, però aktar importanti minn hekk, il-persuna li allegatament kienet il-moħħ wara dan il-qtil makabru. Huwa surreali li hawn min għadu qed jipprova jikkonvinċi lin-nies li dan il-Gvern qiegħed ixekkel l-investigazzjoni meta kien il-Prim Ministru li ta r-riżorsi kollha, fittex l-għajnuna ta' awtoritajiet barranin, u saħansitra rrakkomanda li tingħata l-proklama lill-allegat middle- man sabiex toħroġ il-verità kollha. Dawn mhumiex mossi ta' min irid jipprova jfixkel jew jaħbi l-verità – dawn huma passi għaqlin u kuraġġużi ta' min irid jara li ssir ġustizzja sħiħa biex kulħadd jieħu li ħaqqu. Żgur li lkoll naqblu li dan il-Gvern fost il-ħafna ġid li ġġenera, għamel ukoll żbalji u kien hemm deċiżjonijiet li setgħu jittieħdu aħjar. Però ċertament li t-triq 'il quddiem mhijiex li ninsew il-progress kollu li ksibna flimkien u nieqfu nofs triq. Dan il-pajjiż baqagħlu ħafna bidliet u kisbiet li jrid jagħmel, u dan il-Gvern li għadu jgawdi l-appoġġ tal-maġġoranza għad għandu nofs mandat quddiemu li ser juża biex ikompli jġib il-ġid lejn pajjiżna. Fl-istadju li ninsabu fih illum, kull min kellu jerfa' r-responsabbiltà politika refagħha, inkluż il-Prim Ministru, filwaqt li l-proċess intern biex jiġi elett mexxej ġdid tal-Partit Laburista beda u issa quddiemna għandna żewġ kontestanti kompetenti u bil-ħiliet neċessarji għal din il-kariga. Lil Robert Abela u lil Chris Fearne naom bħala żewġ persuni onesti u serji, u ċert li jilħaq min jilħaq minnhom ser ikun kaptan tajjeb. Bħalissa għandna sfida quddiemna, però ċert li ser negħlbuha għaliex l-akbar legat li ħa jkun ħalla warajh Joseph Muscat mhuwiex l-għaxar rebħiet elettorali, iżda s-saħħa ta' moviment kompatt u magħqud sabiex ikun kapaċi jaffaċċja u jegħleb kull sfida. Għalhekk ninsabu kommessi li it inqas minn xahar ieħor ningħaqdu wara Prim Ministru ġdid sabiex naraw li l-pajjiż joħroġ minn dan il-perjodu diffiċli u nerġgħu nibdew niffukaw fuq aktar kisbiet u rebħiet għal Malta u Għawdex tagħna. D is-sena l-isqfijiet Ingliżi, bi ehim mas-Soċjetà Bibblika, iddeċidew li jiddedikaw sena li fiha jagħtu prominenza lill-Bibbja, kemm it-Testment il-Qadim kif ukoll it-Testment il-Ġdid. Il-Kardinal Vincent Nichols, Arċisqof ta' Westmin- ster saħaq fuq kemm il-Bibbja tagħfas fuq il-ġustizzja soċjali. Fit-Testment il-Qadim jew fil-Bibbja Lhudija, ħafna mill-kotba jisħqu fuq li fost il-poplu t'Alla, ma għandux ikun hemm bniedem fqir. Hekk stqarr Mosè, il-Mexxej tal-poplu Lhudi fl-ewwel żmien tat-tmexxija tiegħu. U l-profeti, jiġifieri n-nies li jitkellmu f 'isem Alla għax Alla lilhom kien ikellimhom b'mod partikolari, kienu jinsistu li fost il-poplu t'Alla hemm żewġ kategoriji li huma l-ifqar – ir-romol u l-iltiema. Dak iż- żmien ma kienx hemm servizzi soċjali u għalhekk dawk li jitkellmu f 'isem Alla kienu jinsistu biex dawn iż-żewġ kategoriji jingħataw attenzjoni speċjali. Barra minn hekk, fil-Ktieb tas-Salmi, jiġifieri l-ktieb li kien jintuża ħafna fit-Tempju għax il-150 Salm li fih kienu jitkantaw fil-funzjonijiet reliġjużi kien fihom twissija dwar il-kbarat, twissija li kienet frott l-esperjenza. Dit-twissija kienet tgħid li huwa hieni l-bniedem li jittama fil-Mulej u min-naħa l-oħra hemm it-twissija dwar li huwa msejken jew saħansitra misħut min jittama fil- kbarat. Ngħid għalija dit-twissija sikwit niakar fiha meta jien jew il-poplu tagħna ngħaddu minn xi esperjenza qarsa. Il-Kotba tas-Slaten Jiena nħobb naqra ċerti kotba tat- Testment il-Qadim għax dak li jgħidu jew jirrakkontaw għadu jgħodd sal-lum. Jolqotni ħafna dak li hemm fil-kotba msejħin il-Kotba tas-Slaten. F'kapitlu tmienja tal-ewwel ktieb, hemm xi ġralu l-poplu Lhudi meta ried ikun bħal ġnus oħra billi jkun immexxi minn sultan. Delegazzjoni minn fost il-poplu marret għad Samwel il-profeta u qaltlu biex jagħtihom sultan kif għandhom pajjiżi oħra. Samwel ħassu sorpriż u weġibhom: "Intom mhux diġà għandkom sultan: lil Alla?" Imma huma weġbuh li jridu wieħed kif għandhom popli oħrajn, bniedem bħalhom. Samwel ħassu ddispjaċut b'dit-talba u fit-talb tiegħu mar għand il-Mulej biex jara jekk din togħġbux jew le. U Alla fit-talb qallu li b'hekk qed iwarrbu mhux lill-profeta imma lilu l-Mulej. Imma fl-istess waqt qallu biex jaċċetta li jkollhom sultan. Profezija qarsa Imma Alla li jaf kollox, kemm l-imgħoddi kif ukoll il-ġejjieni, qal lil Natan x'se jiġri. Min isir sultan ikun irid jgħix ħajja ta' stil għoli. Biex iseħħ dan, is-sultan ikun irid jieħu mill-artijiet tal-poplu, jieħu lill-ulied tal-poplu biex imorru jiġġieldu l-gwerra kontra popli oħra. Ikun irid jieħu l-ulied nisa tagħhom biex isajrulu, jagħmlulu l-fwejjaħ, irabbulu l-annimali. U allura wlied il-poplu jsiru qaddejja u lsiera tas-sultan. U jkun irid ukoll jieħu mill- artijiet tagħhom biex jagħtihom rigal lill- kunsilliera u lill-kbarat tiegħu. U l-poplu jibda jħossu mgħakkes mis-sultan u fid-dwejjaq tiegħu jdur lejn Alla. Imma dakinhar li jdur lejh, Alla ma jisimgħux! Dil-kitba hija kundanna tar-rejiet li ġew wieħed wara l-ieħor għax tneħħi xi eċċezzjonijiet l-poplu Lhudi it li xejn kellu biex jiaħar bis-slaten tiegħu. Kienu huma li wasslu lill-poplu Lhudi sa l-eżilju, sal-qasma tas-saltna u lejn l-allat foloz. Anke l-aqwa fost is-slaten, fosthom David u ibnu Salamun, dinbu u tbiegħdu minn Alla. U hekk seħħ dak li hemm miktub fil-ktieb tas-Salmi kemm kien imsejken il-poplu li afda fil-kbarat! Għadu teżor moħbi Fit-Testment il-Ġdid hemm it-tagħlim ta' Ġesù dwar il-kbarat: "Agħtu lil Ċesari dak li hu ta' Ċesari u lil Alla dak li hu ta' Alla" Aħna l-Maltin illum għandna l-Iskrittura kollha bil-Malti, imissna ngħodduha bħala xorti kbira li nistgħu naqraw dawn il-kotba li fihom hemm il-Kelma tal-Mulej u ma nkunux kuntenti b'dawn il-it siltiet li nisimgħu fil-Quddiesa, dawk li għadhom imorru għall-Quddiesa! San Ġilormu kien devot kbir tal-Bibbja u kien hu li qalibha fi lsien li bih kien jitkellem il-poplu. Tafu x'qal? "Min ma jafx l-Iskrittura ma jafx lil Kristu!" Għal ħafna Maltin il-Bibbja għadha teżor moħbi! Alex Agius Saliba Dun Anġ Seychell