Issue link: https://maltatoday.uberflip.com/i/1322764
10 L-2020 skont il-faċċati tal- gazzetta ILLUM Ħarsa lejn 15-il faċċata ta' din il-gazzetta tal-2020 - minn 52 - li jgħidu xi ftit mill-istorja ta' din is-sena, dak li żvelat il-gazzetta ILLUM u dawk il-kwistjonijiet li dwarhom konna qed nitkellmu Il-Ħadd 12 ta' Jannar Din il-gazzetta ħarġet fl-għodwa tal-ewwel Ħadd li fih Robert Abela kien Mexxej Laburista. Din l-elezzjoni kienet ir-riżultat tar- riżenja ta' Joseph Muscat li kien rebaħ l-elezzjoni ġenerali b'distakk rekord sentejn qabel biss. Muscat flimkien mal-eks Ministru Konrad Mizzi u l-eks Chief of Staff f 'Kastilja Keith Schembri niżlu mill-pożizzjoni tagħhom u effettivament niżżlu magħhom lill-Gvern ta' Muscat u fetħu t-triq għal Mexxej ġdid. Abela kien elett b'57.9% tal-voti tal-membri tal-Partit Laburista wara kampanja bejnu u l-Ministru Chris Fearne. Il-Ħadd 19 ta' Jannar Għaddiet tagħha jew għaddiet tiegħu? Din il-ħarġa intitolata 'Għaddiet tagħha' tirrapporta dwar l-ewwel Kabinett ta' Robert Abela u kif il-PM ried jagħti lil Justyne Caruana il-portafoll tal-Edukazzjoni, minflok tibqa' Ministru għal Għawdex xi ħaġa li Caruana irreżistiet f 'diskussjonijiet twal li kellha ma' Abela. Hi għalhekk kienet baqgħet Ministru għal Għawdex. Iżda ma kellux ikun hekk kif kellha tirriżenja minħabba ħbiberija intima bejn l-eks raġel tagħha: L-assistent Kummissarju Silvio Valletta u Yorgen Fenech. Fl-aħħar tas-sena reġgħet iddaħħlet Ministru minn Abela li għamilha Ministru ta' Edukazzjoni. Jiġifieiri finalment tal-PM għaddiet! Il-Ħadd 16 ta' Frar Fost id-diversi sondaġġi xjentifiċi li ppubblikat il-gazzetta ILLUM matul l-2020 kien hemm dan dwar l-użu tat-trasport pubbliku u kif dan għadu wieħed pjuttost baxx. Matul is-sena kienu ppubblikati wkoll sondaġġi dwar l-abort u dwar is- safar fl-2021 fid-dawl tal-Covid-19. Il-Ħadd 8 ta' Marzu Il-jum li ħadd ma xtaq li jasal pero' li kien inevitabbli. F'din il-ħarġa jiġi rrappurtat l-ewwel każ ta' coronavirus f 'Malta, li kien impurtat u mħabbar mill- awtoritajiet nhar is-Sibt 7 ta' Marzu. Ħamsa tpoġġew taħt kwarantina. L-istorja kulħadd jafha u kulħadd illum jaf kemm inbiddlu l-affarijiet u sfortunatament ukoll tilfu ħajjithom nies pożittivi għall- Covid-19 minn dakinhar. Bħalissa diversi pajjiżi bdew jagħtu l-vaċċin kontra dan il-virus. Il-Ħadd 23 ta' Frar F'din il-ħarġa l-ILLUM tat ħarsa lejn is-sitwazzjoni finanzjarja tal-Partit Nazzjonalista u tiżvela kif l-istess partit għandu biss, biss €12-il miljun dejn mal-Gvern l-aktar f 'bolla, VAT u kontijiet tad-dawl u l-ilma. Il-gazzetta tagħti ħarsa lejn il- karriera ta' Simon Busuttil hekk kif dan jinħatar Segretarju Ġenerali tal-Partit Popolari Ewropew. ll-Ħadd 19 ta' April Din il-gazzetta tagħti ħarsa partikolari lejn l-immigrazzjoni li reġgħet kienet fuq l-aġenda wara li bdew deħlin jew jersqu lejn iż-żona Maltija tas-salvataġġ dgħajsa wara oħra b'immigranti fuqha. Il-Gvern kien żamm madwar 400 immigrant fuq dgħajjes tal-Captain Morgan, iżda kellu jdaħħalhom kollha wara li grupp ta' immigranti ħatfu waħda mid-dgħajjes. Hawnhekk il-gazzetta tikteb editorjal speċjali illi fih tfakkar li l-battalja għandha ssir fuq livell politiku mhux uman, tkellem lill- MEPs Roberta Metsola u Miriam Dalli kif ukoll tirrapporta dwar is-salvataġġi mill-AFM. Il-Ħadd 3 ta' Mejju Il-gazzetta tiżvela li Angelo Gafa' huwa l-favorit biex ikun Kummissarju l-ġdid tal-Pulizija. Dan wara li Lawrence Cutajar irriżenja minn din il-kariga taħt dellijiet ta' akkużi, wara laqgħa li kellu mal-Ġojja u kritika ma taqta' xejn li kien ineffettiv quddiem l-akbar skandli politiċi li heżżew lill-pajjiż. Gafa' jinħatar fil-kariga ftit aktar tard matul is-sena. Pjan ġdid għall-ħatra tal-ġudikanti fil-ġimgħat li ġejjin ARA PAĠNI 8 u 9 www.illum.com.mt ARA PAĠNA 3 €1.25 IL-ĦADD 16 FRAR 2020 • NRU 696 'Mhu qed infittex l-ebda kariga fil-PN...lanqas Segretarju Ġenerali' 14% BISS TAL-MALTIN JIPPREFERU TAL-LINJA SONDAĠĠ XJENTIFIKU Il-Maltin jibqgħu mhux lesti jissagrifikaw il-karozzi privati u minkejja diversi miżuri biex jużaw aktar it-trasport pubbliku ż-żgħażagħ ma jridux jafu biha ARA PAĠNI 4 u 5 Il-Bambina tal-Isla: 100 sena mill-Inkurunazzjoni www.illum.com.mt ARA PAĠNI 12 u 13 €1.25 IL-ĦADD 3 TA' MEJJU 2020 • NRU 707 Il-vizzji, il-bnadar, l-abbuż u l-komunikazzjoni waqt u wara l-Pandemija PAĠNI 20 u 21 GAFA' L-FAVORIT GĦAL KUMMISSARJU Numru ta' ħaddiema fid-Dar Ċentrali f 'kuntatt mal-ILLUM esprimew rabja għall-fatt illi filwaqt li numru ta' ħaddiema u persuni fil- midja tal-PN mhumiex jitħallsu jew għandhom paga imnaqqsa, "minn imkien" Delia impjega Chief of Staff b'paga ta' madwar €40,000. ARA PAĠNA 8 Rabja fid-Dar Ċentrali għall-paga taċ-Chief of Staff 'Mhux se nikrulek għax Maltija!' - Fenomenu ġdid fis-suq tal-kiri ARA PAĠNI 8 u 9 Is-solitudni, programm fejn tista' tiftaħ qalbek u x'tgħid il-WHO li għandek tagħmel ARA PAĠNA 6 L-Ewropa qed terġa tieħu l-ħajja ... ARA PAĠNI 4 u 5 ... mal-ILLUM iżda ma jagħtix kumment, lanqas dwar il-fatt li l-kandidati għal Kummissarju ġdid iridu joffru l-viżjoni tagħhom tal-Korp meta hu għandu aċċess għall-bord li fil-fatt qed jiddiskuti l-viżjoni tal-Korp ARA PAĠNA 9 'Il-karigi ma jagħmlux bija. Nibqa' naħdem fil-PL' ARA PAĠNI 12 u 13 www.illum.com.mt ARA PAĠNI 10 u 11 €1.25 IL-ĦADD 19 TA' JANNAR 2020 • NRU 692 ARA PAĠNA 3 Aqra aktar dwar dan f'paġni 8 u 9 Niżvelaw għaliex damu għaddejjin negozjati bejn il-PM Robert Abela u Justyne Caruana dwar bidliet fil- Kabinett b'Caruana żżomm il-Ministeru ta' Għawdex Tgħid Robert se jirnexxilu jissupera lil Muscat? Jew se jkun bħal Karmenu u Gonzi? GĦADDIET TAGĦHA YENDRICK CIOFFI Wara li l-Prim Ministru Robert Abela naqas milli jikkommetti ruħu dwar l-introduzzjoni tal-living wage f 'Malta, minflok il-mekkaniżmu tal-COLA, Matthew Borg mill-Alleanza Kontra l-Faqar, li qed tikkampanja favur l-introduzzjoni tal-living income, appella lill-Prim Ministru biex ikun proattiv u ma jagħlaqx it-triq, biex filwaqt li l-ekonomija tissaħħaħ, kulħadd jimxi 'l quddiem. "Nistendnuh ukoll biex iwarrab l-idea qadima li l-ħaddiem igawdi biss jew igawdi min iħaddmu," saħaq Borg waqt li insista li diskors bħal dan "jagħmel għajb" lill-Prim Ministru tax-xellug. 'FUQ IR-RIKLAMAZZJONI ... JIENA SE NIDDEĊIEDI' L-AKF tirreaġixxi għall- kummenti ta' Abela dwar il-living wage ARA PAĠNA 3 RIED JAGĦTIHA L-EDUKAZZJONI IMMA Għalliema tat-TEFL inkwetati u s-CEO tal-FELTOM jappella ... www.illum.com.mt ARA PAĠNI 4 u 5 €1.25 IL-ĦADD 19 TA' APRIL 2020 • NRU 705 Sew li l-Gvern għalaq il-portijiet? L-UE mhix tgħin? Dalli u Metsola jwieġbu PAĠNA 8 TRIED, TESTED & LOVED Your local rental partner. Since 1969. e. renting@franksalt.com.mt | w. franksalt.com.mt/renting L E T T I N G L E T T I N G #STAYSAFE Tħallux lin-nies imutu! Tkunux bully maż-żgħir! TKOMPLI F'PAĠNA 19 ARA WKOLL PAĠNI 4,5,6 EDITORJAL SPEĊJALI Għalxejn ngħidu li aħna Soċjalisti jew xellugin, jekk meta niġu għal-ħajja tal- vulnerabbli se nilgħabu. Jekk il-ħajja se ssir xi ħaġa li nistgħu ninegozjaw, se nkunu qed nagħmlu żball enormi - morali u etiku qabel xejn. Din il-gazzetta temmen fil-wens liż- żgħir u żgħir m'għandux kulur, reliġjon, sesswalità, nazzjonalità. Għandu biss it-tbatijiet li qed jistenna li jinqasmu u jintrefgħu minn xi ħadd. Il-Forzi Armati ta' Malta qed jagħmlu xogħol impekkabbli f 'dan il-qasam u f 'din il-faċċata qed nuru li mill-2013 ġew salvati 13,000 persuna. Immaġina kieku minflok għamilna dak li hu sew u salvajnihom, ħallejnihom jgħerqu. Kieku għandna d-demm ta' 13,000 persuna fuq idejna. Aħna nifirħu u nappoġġjaw lill-Forzi Armati ta' Malta tax-xogħol siewi li qed jagħmlu, għal 13,000 darba - għal kull persuna li salvaw - ngħidu prosit! Imma nappellaw: Tħallux nies jgħerqu! Tħallux in-nies imutu! Tkunux bully maż-żgħir! Tkunux bully ma' min m'għandux leħen! L-appell ukoll lill-Gvern. Dan il-pajjiż dejjem qeda d-dmir morali li jsalva lin- nies, il-ħidma mbierka taż-żminijiet moderni. Tkunx bully maż-żgħir! Naqblu li l-UE mhijiex qed tkun solidali ma' pajjiżna, nappoġġjaw lill-Gvern fir-rabja li jesprimi, pero' għall-iżbalji tal-kbir, m'għandu qatt jeħel u jħallas iż-żgħir, inkella x'soċjaliżmu nkunu qed nipprattikaw? ... u mijiet oħrajn li sabu ruħhom fi problemi fuq il-baħar f 'aktar minn 480 operazzjoni. Ftit aktar minn 2,500 ġew salvati mill-P52, id-dgħajsa li l-ekwipaġġ tagħha qed ikun investigat kriminalment wara talba minn Repubblika ARA PAĠNA 6 L-AFM salvat 13,000 immigrant f'seba' snin 'Biex l-ekonomija terġa tieħu r-ruħ għandna bżonn ħaddiema, fi kwantità u b'saħħithom' ARA PAĠNI 12 u 13 140 talba biex kumpaniji ma jħallsux l-€400 f'paga ARA PAĠNA 7 Ir-realtà tad-dimensja waqt il-kriżi tal-COVID-19 ARA PAĠNA 9 www.illum.com.mt ARA PAĠNI 8 u 9 €1.25 IL-ĦADD 12 TA' JANNAR 2019 • NRU 691 L-GĦAŻLA SARET. TIBDA L-ISFIDA TAT-TMIEN PM ARA PAĠNI 12 u 13 Arma ġdida u daqshekk Segretarju Ġenerali. II-bidliet li wettaq Muscat fil-Partit Laburista Industrija li ħalliet €40 miljun fl-ekonomija fl-2019 ALBERT GAUCI CUNNINGHAM L-għażla tal-Mexxej Laburista issa saret. Illum jew għada l-Mexxej Laburista ser jieħu l-ġurament ta' Prim Ministru biex isir il-ħames Mexxej Laburista u t-tmien Prim Ministru mill-Indipendenza 'l hawn. Dawn is-56 sena kienu kkaratterizzati minn ħidma sfieqa biex pajjiżna jibni ekonomija reżiljenti u jattira lejh mijiet ta' kumpaniji barranin li jimpjegaw lill- ħaddiema tagħna. F'dawn is-snin il-ħaddiem Malti bena u rranġa l-vapuri, stampa l-flus, immanifattura l-ħwejjeġ u pproduċa l-ikel u tant prodotti oħrajn. Kienu snin li matulhom aħna, bnejna u kabbarna l-industrija tat- turiżmu, bqajna niżviluppaw l-industrija tal-films u ħloqna sistema edukattiva b'università li nistgħu niaħru biha kif ukoll l-MCAST, l-ITS u l-bqija. Dan il-pajjiż ċkejken iġġieled ukoll il-ġlidiet tiegħu. Il- ġlieda tal-iskejjel tal-Knisja, il-ġlieda għad-demokrazija, il-ġlieda biex jissieħeb fl-Unjoni Ewropea u l-ġlieda biex jikseb il-Ħelsien u jwelled ir-Repubblika. Konna ġeografikament strateġiċi f 'uħud mill-aktar mumenti kruċjali u ta' kunflitt fiż-żona. Malta lagħbet parti importanti fil-kunflitt fil-Libja meta żammet sod kontra r-reġim ta' Muammar Gaddafi fir-rigward ta' piloti u ajruplani li kienu qed jaħarbu mil-Libja. Importanti ħafna wkoll kienu l-laqgħat storiċi li temmew il-Gwerra Bierda f 'summit f 'pajjiżna bejn il-President George Bush u l-Mexxej Sovjetiku Mikhail Gorbachev fl-1989 u l-ġest storiku tat-teħid tal-idejn bejn il-Mexxej Palestinjan Yasser Arafat u l-PM Iżraeljan David Levy. Snin qabel rajna wkoll is-saħħa li wera l-Prim Ministru Malti Dom Mintoff fil- Konferenza għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa biex l-Att ta' Ħelsinki jinkludi wkoll liż-żona tal-Mediterran. Malta bniet isem għaliha nfisha u ġibdet lejha l-aqwa u l-aktar industriji moderni, fosthom il-farmaċewtika, l-avjazzjoni u s-servizzi finanzjarji. Fl-2003 sseħibna fl-Unjoni Ewropea, l-ilsien Malti sar wieħed mill-ilsna uffiċjali tal-UE u mexxejna lill-blokk permezz tal-Presidenza fl-2017. Ilbieraħ saret għażla importanti. Din l-għażla ser isawwar il-ġejjieni tal-Partit Laburista u ta' pajjiżna. Mil-lum tibda l-vera sfida tat-tmien Prim Ministru Malti mill-Indipendenza 'l hawn IKOMPLI F'PAĠNA 19 EDITORJAL SPEĊJALI Il-ħajja fil-klawsura. Dwejjaq jew devozzjoni? www.illum.com.mt Dan hu l-Gvern tal-Ugwaljanza. Determinati li l-bilanċ tal-ġeneru jintlaħaq f'kull livell tas-soċjetà tagħna u nagħmlu l-mara protagonista fit-teħid tad-deċiżjonijiet l-aktar importanti f'pajjizna. 2020 2020 ARA PAĠNI 4, 5, 6, 7, 16, 17 u 19 €1.25 IL-ĦADD 8 TA' MARZU 2020 • NRU 699 Chetcuti, protesta, opinjoni u l-inċidenti tal-passat IL-CORONAVIRUS JIDĦOL F'MALTA ĦAMSA FI KWARANTINA Malta tispiċċa l-ġimgħa bil-wasla tal-Coronavirus. X'qal il-Ministru Chris Fearne? X'għandek tagħmel biex ma jaqbdekx? Xi jridu l-MAM u l-UĦM? ARA PAĠNA 3 PAĠNI 12 u 13 'Qisu għadu magħna' - Iċ-Chippy fil-Karnival ARA PAĠNI 8 u 9 www.illum.com.mt FRESH. FROZEN. FABULOUS. You're done in one at Miracle Foods. ARA PAĠNI 5, 6, 7, 12 u 13 €1.25 IL-ĦADD 23 FRAR 2020 • NRU 697 Ewropa. Panama. Korruzzjoni u Egrant: Il-karriera politika lokali ta' Simon Busuttil AKTAR MINN €12-IL MILJUN F'DEJN MAL-GVERN IS-SITWAZZJONI FINANZJARJA TAL-PN Il-gazzetta ILLUM tista' tiżvela illi l-Partit Nazzjonalista għandu aktar minn €12- il miljun x'jagħti lill-Gvern f'bolol, taxxa tad-dħul, dawl, ilma u VAT ... il-banek qed jagħmlu ħafna pressjoni ARA PAĠNA 4 ALBERT GAUCI CUNNINGHAM L-ILLUM tista' tiżvela li se jkun qiegħed jitwaqqaf pan- el esklussivament għall-in- furzar, fl-Awtorità tal-Ip- pjanar bl-għan li jitnaqqas iż-żmien ta' stennija biex każijiet ta' ksur ta' permessi jiġu mismugħa. Il-panel tal-infurzar se jkun qiegħed jikkumplimen- ta x-xogħol tat-Tribunal ta' Reviżjoni tal-Ambjent u l-Ip- pjannar. Din il-gazzetta hija infur- mata li l-infurzar fih l-iktar każijiet li jinvolvu provi, u għaldaqstant l-aktar każiji- et li jridu seduti. Bi tribu- nal li jieħu ħsieb oqsma usa' mill-infurzar innifsu, is-sedu- ti tal-infurzar kienu qed jiġu differiti kull tliet xhur biex jiddaħħlu seduti tal-permessi. Tkompli f 'paġna 3 ... Se jitwaqqaf panel tal-infurzar fl- Awtorità tal-Ippjanar ħarsa lejn l-2020 IL-ĦADD 27 TA' DIĊEMBRU 2020 • illum